Het belangrijkste is om onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen sterk te verminderen, benadrukt Rik Leemans. “Dat kan alleen indien wereldwijd rond 2050 de omslag naar duurzame energie is gemaakt.” Helaas is er nog een heel lange weg te gaan. “Onze nieuwste modellen wijzen uit dat we nog steeds aankoersen op een temperatuurstijging van zo’n 3,5 graden.” De broeikasgassen komen vanuit alle sectoren die fossiele grondstoffen gebruiken of die zorgen voor ontbossing. “Dáár moeten we dus paal en perk aan stellen. Te meer daar het surplus aan CO2 nog honderden jaren in de atmosfeer blijft zitten. Lukt het niet om de fossiele uitstoot naar nul terug te dringen, dan moeten we ervoor zorgen dat we het surplus aan CO2-uitstoot ondergronds of in bossen vastleggen. En vergeet niet, de natuur dicteert wat de uitstoot mag zijn en niet omgekeerd. De politiek kan wel zeggen dat het doel is om binnen de 2 graden opwarming te blijven, maar de natuur dicteert wat de uitstoot mag zijn naar de atmosfeer toe.”
Hoofdrol voor ontwikkelde landen
Technisch ziet Leemans meer dan genoeg mogelijkheden om die transitie tijdig te volbrengen, maar het schort ten enenmale aan daadkracht. “De implementatie van maatregelen gaat veel te langzaam. Bovendien dienen de westerse landen, Nederland voorop, eigenlijk harder te lopen dan de ontwikkelingslanden. Tot dusver hebben zij veel minder uitgestoten en ook de arme landen hebben volop het recht om zich te ontwikkelen. Daar zit gewoon een solidariteitszaak bij. De ontwikkelde landen moeten het voortouw nemen.” Hij pleit er in dit verband voor om moderne technieken om schoner te produceren als extra ontwikkelingshulp beschikbaar te stellen aan deze landen. Hiermee vang je in feite twee vliegen in één klap. “De goede oplossingen die wij implementeren komen wereldwijd beschikbaar, terwijl tegelijkertijd de opkomende economieën een steun in de rug krijgen.”
Versnellen
Minstens zo belangrijk is het dat Nederland zelf de CO2-uitstoot in rap tempo vermindert. “Dat kan ook. Neem de huizenbouw, in die sector wemelt het van de goede ideeën. Technisch kunnen we al prachtige klimaatneutrale gebouwen neerzetten, maar het gebeurt nog nauwelijks. De bouwwereld is in de eerste plaats zelf hiervoor aan zet. Maar zeker de eerste jaren dienen overheden bij te springen met subsidies met zicht op continuïteit.” Leemans benadrukt dat het bedrijfsleven uiteindelijk zelf baat heeft bij het kiezen van een duurzame koers. “Hoe je het ook wendt of keert, wereldwijd wint schoner produceren aan belang. Dan kun je hierin beter voorop lopen en innoveren. Dat schept allerlei kansen waar milieu en werkgelegenheid mee gebaat zijn.”
Rik Leemans spreekt tijdens het Grote Klimaat Oplossingen Congres op 3 december in Den Bosch!
